همین رزین اپوکسی هم باز انواع مختلفی دارد که ما باید متناسب با کار یا پروژهای که در ذهن داریم یکی را انتخاب کنیم.
بیایید برخی نکات کلیدی که هنگام انتخاب رزین اپوکسی باید مورد توجه قرار بگیرند را با هم یاد بگیریم:
ویسکوزیته (Viscosity) – به چه معناست چیست و چرا باید در موردش بدانیم؟
منظور از ویسکوزیته سیالیت یا میزان جاری بودن مایع است و اصطلاح ویسکوزیته کلا برای توصیف میزان نازک یا ضخیم بودن مایع اپوکسی استفاده میشود و خوب است بدانیم که این موضوع، تأثیر قابل توجهی بر موفقیتو زیبایی کار دستی و هنری ما دارد.
پس باید مراقب باشیم. چون اگر از رزین با ویسکوزیته نادرست استفاده کنیم، ممکن است کارمان درست از آب در نیاید.
مثلا اگر قصد داریم از قالبهایی با جزئیات پیچیده و زیاد استفاده کنیم، به رزین نازک و روان (ویسکوزیته کم) نیاز داریم که همه ریزهکاریها را به خوبی پر کند.
رزینهای با ویسکوزیته پایین که به رزین ریخته گری هم معروف هستند خیلی دیرتر خشک میشوند، و نیاز به زمان پخت طولانیتری نسبت به رزین با ویسکوزیته بالا دارند. بنابراین در مقایسه با رزینهای با ویسکوزیته متوسط یا زیاد که همان لمینتها هستند، باید مدت زمان بیشتری منتظر بمانیم تا بتوانیم به آنها فرم دهیم.
غلظت رزینهای اپوکسی با ویسکوزیته بالا و یا متوسط معمولا ما را به یاد عسل میاندازد. از این نوع رزین معمولا در کارهای هنری مثل هنر نقاشی با رزین، ساخت پتری دیشهای تزئینی (Petri dish) با رزین، پرداخت و پوشش نهایی روی نقاشی و انواع کارهای هنری، ساخت برخی از زیورآلات اپوکسی خاص، آب بندی سطوحی مثل میزکار و غیره استفاده میشود.
به دلیل ویسکوزیته و غلظت بالا، تشکیل حباب هوا روی این نوع رزین اپوکسی خیلی سخت و به ندرت اتفاق میافتد. (+)
به عنوان مثال اگر از رزین ویسکوزیته کم برای ریختن یک کرهی بزرگ و عمیق با یک بار ریختن استفاده کرده باشیم، ممکن است نتوانیم رزین را از قالب خارج کنیم.
یا اگر از رزین ویسکوزیته بالا در یک قالب پیچیده کابوچون (cabochon) که معمولا برای ساخت اشیائی مثل جواهرات از آن استفاده میشود استفاده کنیم، ممکن است نتواند تمام جزئیات را پر کند، و نتیجهی کار ما به احتمال زیاد دست سازهای ضعیف و ناقص و شکننده خواهد بود.
نکتهی دیگری هم که باید به آن توجه کنیم اینست که هنگام استفاده از این رزینها باید حتما به اطلاعات مندرج بر روی بسته بندی محصول که در مورد نهایت عمق و ضخامت رزین در اجرای هر لایه اشاره میکند دقت کنیم. معمولا حداکثر ضخامت هر لایه رزین اپوکسی لمینت باید 1 تا 2 سانتی متر باشد تا فرایند خشک شدن به راحتی و بدون دردسر انجام شود. (+)
چگونه گرما را تحمل میکند؟
اگر قصد داریم دستسازهای بسازیم که قرار است مدام با گرما در تماس باشد، مثل زیرلیوانی یا زیربشقابی، باید مطمئن شویم که رزین ما در برابر حرارت مقاوم است.
برای اینکه رزین مقاومتری در برابر حرارت داشته باشیم به زمان پخت بیشتری هم نیاز داریم. (انتظار میرود چند روز باید منتظر باشیم تا بتوانیم قالب گیری کنیم).
چقدر طول میکشد تا سفت شود؟
«زمان پخت» اصطلاحی است برای توصیف مدت زمان لازم برای سخت شدن کامل رزین پس از ترکیب با هاردنر یا سفتکننده که بسته به نام تجاری و شرایط کار، این موضوع میتواند بسیار متفاوت باشد
(این را هم باز یادمان باشد که گرما نقش بسزایی در فرآیند پخت دارد).
عمق، غلظت و ضخامت
حداکثر عمق و ضخامتی که مجاز هستیم با یک بار ریختن مایع رزین انجام دهیم بر انواع کارهایی هنری که با رزین درست میکنیم تأثیر میگذارد. برخی از برندها دارای انواع مختلفی از عمق مناسب هستند که به صورت میلیمتر یا سانتیمتر بر روی آنها به وضوح بیان می شود.
اگر رزین را به عمقی بیشتر از آنچه توصیه شده بریزیم این باعث میشود که هرگز کامل نپزد و حاصل کار ما به چیزی نرم و چسبناک تبدیل شود.
شفافیت و مقاومت در برابر زردی
بیشتر رزینها به مرور زمان زرد میشوند، مخصوصاً اگر رزین شفاف بماند (و از هیچ رنگدانهای در آن استفاده نشده باشد).
اگر قصد داریم دستسازهای شفاف یا بسیار شفاف تهیه کنیم باید رزینای تهیه کنیم که در برابر زردی مقاوم باشد.
البته برای اینکه کار زیبای ما زرد نشود یک کار مفید و آسان دیگر هم میتوانیم انجام دهیم. اینکه آن را از نور مستقیم خورشید، دور نگه داریم.
بو، بخار و سمیت
خیلی از رزینها بو ندارند و سمی نیستند.
اما با این حال، با توجه به اینکه همه رزینها در هنگام دفع از خودشان دود ساطع میکنند خیلی مهم است که تمام اقدامات احتیاطی ایمنی را در انتخاب رزین مناسب رعایت کنیم چون ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شدید شود.
ایمنی برای مواد غذایی
همه رزینها از نظر مواد غذایی ایمن نیستند (یا مطمئن نیستیم که باشند)
اگر قصد داریم اشیائی مثل تخته سرو یا استند کیک یا هر چیزی که مدام با مواد غذایی سر و کار دارد درست کنیم باید حتما مطمئن شویم که برای مواد غذایی ایمن است. (+)