چاپ لینو یا (یا چاپ لینولئوم) نوعی هنر چاپ دستی ظریف و زیبایی است، که با تکنیکی خاص بر روی ورق های لینولئوم انجام می‌شود.
اگر تصاویر ایجاد شده در حکاکی روی چوب را دیده باشید، طرح‌هایی که بر روی لینو چاپ می‌شوند بسیار شبیه به آنها هستند.
با این تفاوت که بُریدن ورق لینو آسان‌تر از چوب است، به خصوص وقتی گرما داده می‌شود؛ و البته شاید به اندازه‌ی چوب، محکم و ماندگار نباشد.
شاید علاقمند باشید قبل از هر چیز، کمی با خودِ لینولئوم و همچنین کمی هم با تاریخچه‌ی چاپ لینولئوم آشنا شویم.
بعداً می‌بینیم که برای این نوع چاپ، به چه ابزار و لوازمی نیاز داریم.
لینولئوم کلاً یک نوع کف‌پوش است که یکی از اجزاء مناسب در طراحی داخلی ساختمان محسوب می‌شود،
و حاصل ترکیب چند ماده طبیعی است که در شرایط خاص و تحت فشار و دمای کنترل شده، با هم ترکیب شده‌اند.
ترکیبات اصلی در کف‌پوش لینولئوم
- روغن بَرزَک (یا روغن کتان)
- گرد چوب پنبه
- خاک اره
- صمغ درخت کاج
- سنگ آهک
- رنگدانه
- لایه پشتیبان از جنس کَنَف
(+)
چاپ لینو به انگلیسی:
در زبان انگلیسی به چاپ لینو Lino Cut گفته می‌شود.
تاریخچه چاپ لینولئوم یا چاپ لینو
گفته می‌شود لینولئوم یا لینو در سال ۱۸۶۰ توسط فردی انگلیسی به نام فردریک والتون اختراع شد.
لینولئوم ابتدا به عنوان ابزاری برای چاپ به کار نمی‌رفت.
تا اینکه در اوایل سال ۱۹۹۰ در کشور آلمان برای ایجاد طرح‌هایی روی کاغذ دیواری از آن استفاده شد،
و گفته می‌شود پس از آن نیز، هنرمندان زیادی از “پابلو پیکاسو” گرفته تا “هِنری ماتیس” بر روی آن حکاکی انجام دادند.
شاید برایتان جالب باشد که لینولئوم، به عنوان کف‌پوش فضاهای لوکس و خاص کشتی معروف تایتانیک هم به کار رفته بود.
امروزه این هنر به عنوان یکی از هنرهای محبوب دستی، مورد توجه هنرمندان است.
لینولئوم از آن جهت محبوب و مورد توجه است که علاوه بر تنوع زیاد در طرح و رنگ، به دلیل عدم وجود ترکیبات زیان‌آور برای سلامتی انسان‌ها و طبیعت، دوستدار محیط زیست هم هست.
راستی. یادم نرفته که قرار بود با برخی ابزار و مواد مورد نیاز برای چاپ لینو هم آشنا شویم.
لوازم مورد نیاز برای چاپ لینو (یا چاپ لینولئوم):
- ورق لینو یا لینولئوم
- ابزار حکاکی بر روی لینولئوم با انواع تیغه ها – که به آنها مغار می‌گویند.
- رنگ
- غلطک یا جوهر پراکن
- یک تکه شیشه
- یک طرح دلخواه
- کاغذ
منابع: (shidarch.com – The history and process of linocut print – coreldesign.com)
***
اگر علاقمندین با نحوه‌ی کار این نوع چاپ بیشتر آشنا بشین،
می‌تونین به این دو وبلاگ هم سری بزنین و در اونجا در مورد این هنر، بیشتر بخونین و بیشتر بیاموزین:
اگر هم به دنبال آموزش ساخت مهر لینو هستین فکر میکنیم این دو مطلب که ما در سایت ساختنی پیدا کردیم به دردتون بخوره. از شما دعوت میکنیم نگاهی بهش بندازین:
- بدون دستگاه‌های گران قیمت، مهر لاستیکی خودتان را بسازید
- برای کاردستی‌ها و ساختنی‌هایتان مهر فوری بسازید
اگر هنوز علاقمندین که بیشتر درباره این هنر و این مهارت بدونین و به زبان انگلیسی هم مسلط هستین، فکر میکنیم این مقاله هم بتونه براتون مفید باشه و از خوندنش لذت ببرین:
An Introduction to Lino Printing
***
اگر موافقین با چند مدل برای چاپ لینو – یا ساخت مهر لینو – هم آشنا بشیم.
اون رو در صفحه honar.va.khalaghiatt در اینستاگرام دیدیم و دوست داشتیم شما هم اون رو ببینن.
شما در زمینه‌ی چاپ لینو تجربه‌ای دارین؟
خوشحال میشیم اگه تجربه‌ای در این زمینه دارین، با ما هم در میون بذارین.
درضمن، می‌خواستیم بگیم اگر دوست داشته باشین شما هم می‌تونین با
ساختن یک فروشگاه اینترنتی هنری
دست‌سازه‌ها و محصولات زیبای دستی و حتی آموزش‌های هنری‌تون را به دیگران عرضه کنین.
دوست دارم در بازار هنری آرتینا، یک فروشگاه بسازم
سلام ابرای چاپ لینو از رنگ اکریلیک استفاده میشه؟
سلام.
بله دوست عزیز.
هم از رنگ اکریلیک و هم از رنگ پارچه میشه برای چاپ لینولئوم استفاده کرد.
(میتونید این مطلب رو هم در این زمینه مطالعه کنید)
البته اگر ماندگاری رنگ براتون مهمه، ما فکر میکنیم رنگ پارچه میتونه ماندگاری بیشتری نسبت به رنگ اکریلیک داشته باشه.
من ورق لینولئو گرفتم یه طرفش فشرده تر و سخت تر و سفیده و یه طرفش نرم تره و قهوه‌ای و آرم روش حک شده الان برای برش زدن باید از کدوم طرف استفاده کنم
دوست خوبم. متاسفانه ما جواب دقیق سوالی که پرسیدی رو نمیدونیم.
فکر میکنیم بهتر باشه این سوال رو از همون فروشگاه ابزار هنری که ورق لینولئوم رو ازشون خریدی بپرسی.
احتمالاً اونها خودشون پاسخ این سوال رو بدونن.
موفق باشی.
مهسا جان. البته ما این سوال شما رو توی یکی از فروم هامون هم مطرح کردیم:
سوالی درباره برش ورق لینولئوم
تا اگه دوستانمون جوابش رو میدونن با شما در میون بذارن.
سلام . خسته نباشید. هنرجوی گرافیک هستم . داخل کتابمون گفته کاردک . دقیقا چه نوع کاردکی ؟
سلام.
فاطمه عزیز. ما فکر میکنیم کاردک نقاشی برای این منظور مناسب هست.
لطفاْ برای اطمینان بیشتر، نگاهی هم به این مطالب بنداز: (روشون کلیک کن)
چاپ دستی
حکاکی روی چوب و لینولئوم
درضمن، توی این فروشگاه هم میتونی انواع کاردک رو ببینی یا سفارش بدی.