شاید تا به حال این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که: اسکرپ بوک چیست؟
اسکرپ بوک (scrapbook) در واژه‌نامه‌ی مریام وبستر اینطور معنی شده است:
اسکرپ بوک کتابی است خالی که موارد مختلفی (مانند بریده روزنامه یا عکسها و تصاویر) در آن جمع‌آوری و نگهداری میشود. (+)
یادتان می‌آید گذشته‌ها، خانواده‌ها چقدر از آلبوم‌های عکس استفاده می‌کردند؟
یا برای نوزادان یا کودکان خردسال آلبوم‌های عکس مخصوصی وجود داشت که میشد کنار هر یک از عکسها داستان و ماجرای آن عکس را هم نوشت. مثلا اولین روز راه رفتن یا جشن تولد یکسالگی، یا وقتی که این اولین بار سوار دوچرخه شد و ….
یا اینکه نمی‌دانیم شما هم در دوران مدرسه‌تان در پایان سال تحصیلی از این دفترچه‌های خاطرات درست می‌کردید و به دوستانتان می‌دادید تا هر کدام از آنها در یکی از صفحه‌ها خاطره‌ای که با شما داشتند یا هر چیز دیگری که دلشان می‌خواست در مورد شما و دوستی با شما در آن بنویسند و هر طرح و نقاشی که دوست داشتند کنار نوشته‌شان در آن صفحه بکشند؟
یا اینکه دفترچه‌هایی داشتید که عکسها و برچسب‌های مختلف و رنگارنگی را توی آن بچسباندید؟ مثلا برچسب‌های آدامس و شکلات.
یا دفترچه‌ای داشتید که کاردستی‌های کاغذی یا اوریگامی‌تان را روی هر برگ آن بچسباندید و یک توضیح بامزه هم در کنار هر کدام بنویسید؟
خوب حالا می‌خواهیم بگوییم خیلی ساده است، همه‌ی اینهایی که به آنها اشاره کردیم و هر نمونه دیگری شبیه به آنها، همگی نوعی اسکرپ بوک هستند.
درست کردن یک اسکرپ بوک رنگی رنگی و قشنگ واقعا سرگرم‌کننده است و حتی می‌تواند قدرت خلاقیت شما را به کار بیندازد.
اسکرپ بوک ها ممکن است اندازه و شکلهای متنوعی داشته باشند، اما هر چقدر هم که متفاوت باشند در یک چیز مشترکند:
همه‌ی آنها داستانی را روایت می‌کنند.
این دفترچه‌ها راهی آسان و جذاب و خلاقانه برای ثبت و به اشتراک گذاری خاطرات مورد علاقه‌ی ما هستند. به همین دلیل می‌توانند به یکی از دارایی‌های شخصی و ارزشمند ما تبدیل شوند، و حتی برای چندین سال بعد و برای نسل‌های آینده هم همچنان معنی و جذابیت‌شان را حفظ کنند.
با اسکرپ بوک ما تک تک رویدادهای زندگی‌مان را – چه معمولی به نظر برسند و چه شگفت‌انگیز – به رسمیت می‌شناسیم و حتی آنها را به یک جشن برای زندگی و زنده بودن تبدیل می‌کنیم.
در هر صفحه از این دفترچه‌ی جشن زندگی‌مان، لحظه یا لحظاتی ثبت شده که منحصر به فردند.
حتی میشود اینطور در موردشان فکر کرد: اسکرپ بوک‌ها امروز، دیروز را برای فردا حفظ می‌کنند! (+)
لوازمی که برای ساخت اسکرپ بوک به برخی از آنها نیاز داریم:
- یک دفتر یا یک دفترچه سفید و خالی
- مداد، خودکار، مداد رنگی، ماژیک، مارکر
- خط کش
- قیچی
- بریده تصاویر
- عکسهای دلخواه
- اکلیل
- چسب مایع، چسب نواری، چسب فانتری
- برچسب‌ها و استیکرهای مختلف
- مهرهای دست ساز
- و هر لوازم تزیینی دیگری که خودتان دوست دارید برای درست کردن دفترچه قشنگ‌تان از آن استفاده کنید.
نحوه چیدمان و قرارگیری اجزایی که دوست دارید در صفحات دفترچه‌تان در کنار هم قرار بگیرند هم کاملا به سلیقه و میزان خلاقیت خود شما بستگی دارد.
اما بگذارید اینجا هم یک نمونه طرح برای ساخت اسکرپ بوک ساده به شما نشان بدهیم. شاید دوست داشته باشید از این هم ایده بگیرید:
حالا بیایید گام به گام اسکرپ بوکمان را درست کنیم
1) فکرمون رو به کار بندازیم! مثلا میتونیم از روش طوفان فکری کمک بگیریم
به این فکر کنیم که دوست داریم دفترچه یادداشت یا همان اسکرپ بوک مان درباره‌ی چه چیزی باشد.
اگربتوانیم موضوع خاصی را در نظر بگیریم، آنوقت ایده‌های بهتر و جالب‌تری هم برای درست کردن صفحات دفترچه‌مان به ذهن‌مان راه پیدا می‌کند.
حتی بسته به موضوعی که در نظر گرفتیم، می‌توانیم بهتر متوجه شویم که برای تهیه این دفترچه به کدام لوازم‌ها نیاز داریم یا کدام استیکرها به دردش می‌خورد.
موضوعات زیادی وجود دارند که می توانید اسکرپ بوک مان را برای آنها درست کنیم.
به عنوان مثال: فارغ التحصیلی، اولین سال تولد نوزاد، عروسی، سفر، تعطیلات، اهدافی که برای سال بعد در نظر گرفتیم، چیزهایی که از مطالعه‌ی یک کتاب یاد گرفتیم و بسیاری موضوعات دیگر.
اگر موضوع خاصی هم به ذهن‌مان نمی‌رسد، می‌توانیم خیلی ساده با یک آلبوم عمومی شروع کنیم که می‌تواند حاوی علاقمندی‌های‌مان باشد.
2) لیستی از داستانهایی که دوست داریم روایتشون کنیم بنویسیم
بعضی موضوعات را می‌توانیم به فهرستی از داستان‌های کوچک یا خاطراتی که حول آن موضوع می‌چرخند تقسیم کنیم.
مثلا فرض کنید شما می‌خواهید در مورد اولین سال تولد کودک‌تان یک دفترچه‌ی اسکرپ بوک درست کنید. کاری که باید بکنید این است که دفترچه یادداشت‌تان را به 12 ماه تقسیم کنید و برای هر ماه صفحاتی را در نظر بگیرید که نقاط عطف رشد کودک‌تان را نشان می دهند یا اینکه خاطرات مورد علاقه‌تان از آن ماه را به تصویر می‌کشند.
می‌توانید یک صفحه را به هر ماه، یا چند صفحه را به هر ماه اختصاص بدهید. این کاملا به خود شما بستگی دارد.
اگر روی موضوع خاصی کار نمی‌کنیم، لازم نیست به کل آلبوم فکر کنیم، بلکه می‌توانیم هر بار به ایده‌ی صفحه بعدی که می خواهیم روی آن کار کنیم فکر کنیم.
با این حال، می‌توانیم فهرستی از موضوعاتی که می‌خواهیم در موردشان دفترچه‌نویسی کنیم تهیه کنیم و این فهرست را برای خودمان در جایی ذخیره کنیم و هر بار وقتی آماده نوشتن در دفترچه و تکمیل اسکرپ بوکمان هستیم، فقط به سراغ همان ایده بعدی برویم.
3) عکسهای موردنظرمون کدومهان؟ انتخابشون کنیم
حالا وقت آن است که عکس‌هایی را که به تم موردنظرمان مربوط هستند انتخاب کنیم.
مثلا برای تم سال اول تولد کودک که در بالا هم اشاره کردیم، می‌توانید برای هر ماه چند عکس از همان ماه انتخاب کنید و کنار هر کدام چیزی خاطره‌ای نکته‌ای بنویسید.
اگر هیچ تم خاصی هم در ذهن نداشتید نگران نباشید، کافی است عکس‌هایی را انتخاب کنید که به طریقی به شما کمک کنند که آن موضوع یا داستان را روایت کنند.
5) برش‌ها و ویرایش‌های لازم روی عکسها و تصاویرمون رو انجام بدیم و اونها رو در قسمت‌هایی که براشون در نظر گرفتیم بچسبونیم
برای تم‌های خاص، بهتر است یک طرح چیدمان ثابت برای همه صفحات در نظر بگیریم تا اسکرپ بوکمان ظاهر مرتب و یکپارچه‌ای پیدا کند.
وقتی از همان اول، طراحی صفحات تم موردنظرمان را برنامه‌ریزی کنیم، در وقت‌مان هم صرفه جویی می‌کنیم. ضمن اینکه بهتر هم متوجه می‌شویم که برای تمام صفحات قرار است از کدام لوازم و ابزارها استفاده کنیم. ظاهر کلی اسکرپ بوکمان هم تر و تمیز و ساده‌تر به نظر می‌رسد.
اگر هم که تم یا موضوع خاصی در نظر نداریم، می‌توانیم هر بار از یک ایده یا خلاقیت خودمان الهام بگیریم و با عناصر مختلف در صفحه بازی کنیم و آنها را به ترتیبی قشنگ و چشم‌نواز روی صفحه کنار هم بچیینیم.
فقط یک برنامه‌ریزی کوچک در ابتدای کار، ما را از برش دادن اشتباه عکسها، یا کم آوردن فضا در حین کار، و یا اینکه مجبور شویم تا پایان کار به یک چیدمان نادرست و ناخوشایند پایبند بمانیم نجات می‌دهد.
پس پیشنهاد می‌کنیم از همان اول قبل از شروع برش و چسباندن عکسها، برنامه‌ریزی کنید که عنوان، عکسها، نوشته‌ها و تزیینات را دقیقا کجا می‌خواهید جایگذاری کنید.
اگر دوست دارید در زما‌ن‌تان صرفه‌جویی شود و حتی به‌عنوان مبتدی، بتوانید طرح‌بندی‌های جذابی ایجاد کنید، بهتر است طرح‌بندی های اسکرپ بوک را هم یاد بگیرید.
به عنوان مثال، همان طرحی که بالاتر به شما نشان دادیم.
یا مثلا این دو نمونه: (+)
5) برای هر صفحه متناسب با موضوعش، یک تیتر یا عنوان بنویسیم
عنوانی که برای صفحه می‌نویسیم می‌تواند موضوع صفحه مان را مشخص یا برجسته کند.
هر جور که راحت تر هستید یا به نظر خودتان جالب تر و خلاقانه تر است می توانید عنوان تان را انتخاب کنید.
برای نوشتن هم می توانید با دست یا با شابلون یا حروف برچسب بنویسید یا اینکه در کامپیوتر تایپ کتنید و بعد از آن پرینت بگیرید و روی صفحه بچسبانید.
6) مهم ترین گام: بریم توی کار ژورنالیسم!
الان دیگه وقتشه که روزنامه نگاری را شروع کنیم.
ژورنالیسم یا روزنامه نگاری در ساختن یک اسکرپ بوک مهم است. چون به ما کمک می‌کند که در کنار عکسها و تصاویر و…. یک داستان خوب و جذاب و خواندنی و ماندگار بگوییم. پس حتما کمی وقت بگذاریم و به چیزهایی که دوست داریم بنویسیم فکر کنیم.
برای ژورنال‌مان می توانیم از نام‌ها، تاریخ‌ها، توضیح‌ها، شعرها، نقل قول‌ها، نامه‌های صمیمانه و هر چیز جالب و جذاب دیگری که می‌تواند از داستان‌مان حمایت کند استفاده کنیم.
نوشته‌ها را هم شبیه عنوان می‌توانیم یا با دست بنویسیم یا اینکه با کامپیوتر تایپ کنیم و پرینتش را بچسبانیم.
اگر می‌خواهید در هزینه و وقت‌تان صرفه‌جویی شود و دست‌تان هم برای نوشتن به هر شکلی که دوست دارید باز باشد بهتر است با دست بنویسید.
اما اگر خوانایی متن‌ها و صفحه برایتان مهم است و دوست دارید که صفحات‌تان با فونتهای کلاسیک ساده‌تر و تمیز به نظر برسند قلم را رها کنید و به سراغ کیبورد کامپیوترتان بروید.
7) صفحه‌ها رو با اضافه کردن تزیینات، خوشگل و جذاب کنیم
تزیینات و زرق و برق‌ها – مثل اکلیل، برچسب، استیکر- می‌توانند صفحات ژورنال و اسکرپ بوک شما را به یک شاهکار هنری و جذاب تبدیل کنند! پس از آنها غافل نشوید و سعی کنید حداقل یکی دو تا تزیین اضافه کنید.
تزئینات را می‌توانید با چسب به صفحه بچسبانید، یا آنها را به صفحه بدوزید یا با روبان به صفحه گره بزنید، یا هر جور دیگری که خلاقیت‌تان اجازه می‌دهد.
حالا اگر چه از تزیینات برای جذاب‌تر شدن صفحات تعریف کردیم اما دیگر در استفاده از آنها زیاده‌روی هم نکنید و مراقب باشید داستان‌تان در لابلای آن همه تزیینات گم نشود و به فنا نرود.
8) به آخرین گام رسیدیم: دفترچه اسکرپ بوک‌مون رو جلد بگیریم
خب تا اینجا خسته نباشید. الان فقط یک کار دیگر باقی مانده:
اسکرپ بوک را جلد بگیریم.
چرا؟ برای اینکه صفحات از پاره شدن، کثیف شدن و گرد و غبار و هر آسیب دیگری در امان بمانند.
حالا دیگر وقت لذت بردن است. چون باید از اسکرپ بوک قشنگی که درست کردیم لذت ببریم. 🙂
این چند طرح را هم ببینید و اگر دوست داشتید از اینها هم ایده بگیرید:
راستی شاید برایتان جالب باشد بدانید که با ابزارهای آنلاین هم می‌توانیم اسکرپ بوک بسازیم.
مثلا سایت اسکرپ بوک ساز آنلاین Adobe Spark، یا سایت Canva صفحات آماده قشنگی در اختیارمان می‌گذارند که می‌توانیم با آنها اسکرپ بوک خودمان را به راحتی طراحی و بعد دانلود کنیم و از آنها پرینت بگیریم.
مثلا این را ببینید:
